Αν η μητέρα σου ή ο πατέρας σου ήταν νάρκισσος, το αποτύπωμά τους έχει μείνει στην προσωπικότητά σου και πιθανότητα οι γονείς σου εμπλέκονται ακόμα στη ζωή σου. Οι πληγές που έχεις στην ψυχή σου υφίστανται μέχρι και σήμερα, αν και ίσως τις καλύπτεις ή έχεις μάθει να ζεις με αυτές. Για να γιατρέψεις την ψυχή σου και να ανακτήσεις την ψυχική γαλήνη σου μπορείς να κάνεις τα παρακάτω:
Σταμάτα να ελπίζεις ότι ο γονιός-νάρκισσος θα αλλάξει. Δεν μπορείς να τον αλλάξεις!
Παρόλο που αυτό που σου ζητάω να κάνεις είναι πολύ σκληρό, το να σταματήσεις να ελπίζεις και να ονειρεύεσαι ότι ο γονιός-νάρκισσος σαν από θαύμα θα καταλάβει τι συμβαίνει και θα αλλάξει, είναι βασικό στοιχείο για να πας παρακάτω ψυχολογικά στη ζωή σου. Όταν σταματήσεις λοιπόν να ελπίζεις στην αλλαγή-θαύμα του γονιού-νάρκισσου, αυτό που θα συμβεί είναι ότι θα νιώσεις καταρχήν μια ανακούφιση! Θα έχεις την αίσθηση ότι κάτι καινούργιο ξεκινάει, κάτι που έχει να κάνει με σένα και όχι με τον γονιό σου.
Επίτρεψε στον εαυτό σου να θρηνήσει τον ιδανικό γονιό, που δεν είχες ποτέ
Καταρχήν θα πρέπει να συνειδητοποιήσεις ότι ο γονιός-νάρκισσος σε μεγάλωσε έτσι ώστε να μην αναγνωρίζεις τα ίδια σου τα συναισθήματα. Είτε περνάν απαρατήρητα, είτε τα θάβεις, είτε αρνείσαι την ύπαρξή τους, το αποτέλεσμα είναι το ίδιο- δεν αναγνωρίζεις και δεν κατονομάζεις τα συναισθήματά σου, άρα δεν τα επεξεργάζεσαι. Τώρα λοιπόν έχεις το εξής έργο: να εκφράσεις και να διαχειριστείς τα συναισθήματά σου. Είναι μια καλή ευκαιρία να ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία, ώστε να ξεδιαλύνεις τι γίνεται μέσα σου και να βάλεις σε μια τάξη τη ζωή σου. Επίτρεψε στον εαυτό σου να αναγνωρίσει ότι δεν είχες τον γονιό που ήθελες, τον γονιό που άξιζες ως παιδί και αφέσου να κλάψεις και να βγάλεις από μέσα σου τη στεναχώρια σου.
Μάθε να φροντίζεις τον εαυτό σου
Οι γονείς-νάρκισσοι όχι μόνο δε διδάσκουν στο παιδί τους πώς να φροντίζει συναισθηματικά τον εαυτό του, αλλά, ακόμα χειρότερα, το αποθαρρύνουν από κάθε τέτοια προσπάθεια. Οι ενήλικες που μεγάλωσαν με γονείς-νάρκισσους συνήθως δε φροντίζουν τον εαυτό τους, τον παραμελούν ψυχικά και πολλές φορές και σωματικά. Μάθε να δίνεις στον εαυτό σου όσες ώρες ύπνου και ξεκούρασης χρειάζεσαι. Όχι στο πόδι, όχι με «εκπτώσεις», αλλά με επίγνωση ότι χρειάζεσαι βασική αυτοφροντίδα για να είσαι καλά. Μάθε να τρέφεσαι σωστά, όχι για να χάσεις κιλά ή να αλλάξεις την εξωτερική σου εμφάνιση, αλλά για να είσαι σίγουρη ότι παίρνεις τις βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία που χρειάζεται το σώμα και ο εγκέφαλός σου από την καθημερινή σου διατροφή.
Μάθε να αγαπάς τον εαυτό σου
Οι γονείς-νάρκισσοι αγαπούν πρωτίστως τον εαυτό τους. Τα συναισθήματα που τρέφουν για το παιδί τους είναι ποικίλα και κάποιο από αυτά ίσως οι ίδιοι το ονομάζουν «αγάπη», αλλά σαφώς δεν πρόκειται για την αγνή, βαθιά, άνευ όρων αγάπη που αισθάνονται οι γονείς που δεν είναι νάρκισσοι για τα παιδιά τους. Ο γονιός-νάρκισσος αγαπάει το παιδί του με όρους και προϋποθέσεις, μόνο όταν το παιδί του υπακούει, έχει καλή συμπεριφορά, είναι άριστος μαθητής, κοκ. Το παιδί αυτό δε μαθαίνει τι είναι αγάπη, δε μαθαίνει να αγαπάει τον εαυτό του. Το αντίθετο, μαθαίνει να αμφισβητεί διαρκώς τον εαυτό του και να θεωρεί ότι το ίδιο είναι υπεύθυνο για τη συμπεριφορά των γονιών του. Το ζητούμενο εδώ είναι να μάθεις να αγαπάς τον εαυτό σου. Ο πιο απλός τρόπος να αγαπάς τον εαυτό σου είναι να του το λες! Κάθε πρωί που ξυπνάς να ανοίγεις τα μάτια σου και να λες μέσα σου «αγαπώ τον υπέροχο και πολύτιμο εαυτό μου».
Συνδέσου συναισθηματικά με το μικρό παιδί μέσα σου
Όλοι έχουμε ένα μικρό παιδί μέσα μας, το κομμάτι εκείνο του εαυτού μας που είναι αγνό, αθώο, γεμάτο περιέργεια, δημιουργικότητα, ενθουσιασμό, χαρά ζωής, πίστη σε ένα καλύτερο αύριο και αισιοδοξία. Αυτό το παιδί μέσα σου είναι πληγωμένο εξαιτίας της συμπεριφοράς των γονιών σου και του τρόπου που σε ανέθρεψαν. Ανακάλυψέ το, συνδέσου συναισθηματικά μαζί του και μάθε να το φροντίζεις όπως εσύ χρειάζεσαι. Αυτό που δε σου πρόσφεραν οι γονείς σου συναισθηματικά θα το προσφέρεις τώρα εσύ στον εαυτό σου.
Ξεκίνα να κρατάς ημερολόγιο
Καλό είναι να αποκτήσεις τη συνήθεια να καταγράφεις τις σκέψεις και τα συναισθήματά σου σε ένα ημερολόγιο. Με αυτό τον τρόπο θα εξερευνήσεις τον εσωτερικό σου κόσμο σε βάθος και θα γνωρίσεις τον εαυτό σου καλύτερα.
Μάθε να εκφράζεις τον θυμό σου εποικοδομητικά
Ως παιδί που είχε έναν ή δύο γονείς νάρκισσους, είναι φυσιολογικό να κρατάς μέσα σου συμπιεσμένο θυμό. Είναι πολύ πιθανό ότι έχεις έντονα ξεσπάσματα θυμού με μικρή αφορμή ή ακόμα και χωρίς λόγο. Αντιδράς σε κάτι στο παρόν σου και ξεσπάς τον θυμό σου, αλλά στην πραγματικότητα η αντίδρασή σου δε σχετίζεται με το παρόν, αλλά με τον πόνο που κουβαλάς από το παρελθόν σου.
Να θυμάσαι ότι παρά το γεγονός ότι είχες μία άσχημη παιδική ηλικία και ότι αισθάνεσαι άσχημα, ότι νιώθεις σαν να είσαι ελαττωματικός άνθρωπος, στην πραγματικότητα δεν είσαι! Το δύσκολο παρελθόν σου δε σημαίνει ότι είσαι καταδικασμένος να ζήσεις έτσι όλη σου τη ζωή. Με κατάλληλες ενέργειες σαν αυτές που περιγράφω εδώ και ψυχοθεραπεία μπορείς να σπάσεις τα δεσμά του παρελθόντος και να ζήσεις όπως επιθυμείς!
* Οι άνθρωποι που μας επηρεάζουν αρνητικά είναι συναισθηματικά βαμπίρ. Για να αναγνωρίζετε – και να αντιμετωπίζετε τέτοιους ανθρώπους, διαβάστε το βιβλίο μου «Συναισθηματικά Βαμπίρ» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Mamaya.