Οι τοξικές σχέσεις παίρνουν πολλές διαφορετικές μορφές. Συχνά το «κατά βάθος με αγαπάει» είναι η δικαιολογία που μια γυναίκα μένει σε μία τοξική σχέση, ακόμα και αν υπάρχει λεκτική, συναισθηματική ή και σωματική κακοποίηση.
Οι λόγοι που μία γυναίκα μένει σε μία τοξική σχέση μπορεί να είναι διαφορετικοί, αλλά ξεχωρίζουν πέντε:
-
Φοβάται να μείνει μόνη της
Ο φόβος της μοναξιάς είναι ένας από τους πρωταρχικούς ανθρώπινους φόβους. Γι’ αυτό και το να φυλακιστεί κανείς στην απομόνωση θεωρείται ως μία από τις πιο απάνθρωπες και σκληρές τιμωρίες. Μία γυναίκα έχει μάθει να φαντάζεται τη ζωή της με τον σύντροφό της, να μοιράζεται τις εμπειρίες και την καθημερινότητά της με κάποιον άλλο άνθρωπο. Έχει μάθει ότι το να είναι σε σχέση και γάμο της δίνει καταξίωση και οικονομική σιγουριά. Ο φόβος της μοναξιάς συνήθως συνυπάρχει με τον φόβο της οικονομικής ανασφάλειας.
Μία διαφορετική σκέψη: το να χωρίσεις δε σημαίνει ότι θα μείνεις μόνη. Υπάρχει το κατάλληλο άτομο για εσένα, αλλά δε γίνεται να το συναντήσεις αν δε χωρίσεις πρώτα από την τοξική σου σχέση.
-
Δε νιώθει καλά για τον εαυτό της
Επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι οι τοξικές σχέσεις έχουν ως αποτέλεσμα να μειώνουν την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση της γυναίκας. Αυτό συμβαίνει επειδή ο σύντροφος της την βομβαρδίζει καθημερινά με αρνητικά μηνύματα για τον εαυτό της και την αξία της, την προσβάλλει, τη μειώνει και με τις πράξεις και τα λόγια του της δείχνει ότι δεν αξίζει. Αυτή η γυναίκα καταλήγει να το πιστέψει και με αυτό τον τρόπο μένει «δεμένη» στη σχέση της, πιστεύοντας ότι δεν αξίζει κάτι καλύτερο.
Μία διαφορετική σκέψη: για να μπορέσεις να αφήσεις πίσω σου την τοξική αγάπη, καλό είναι να επικεντρωθείς σε κάτι που είναι σημαντικό για εσένα, αλλά δεν είναι ο εαυτός σου. Μπορεί να είναι η δουλειά σου, ένα χόμπι που έχεις, μία ενασχόληση με κάτι, οτιδήποτε. Επανακατευθύνοντας την ενέργεια σου από την κακή σχέση σου σε κάτι θετικό, καταφέρνεις να αισθανθείς καλά. Όταν βρίσκεις να γραπωθείς από κάτι που είναι θετικό και σε βοηθάει να νιώσεις όμορφα, μπορείς να πάρεις πιο εύκολα την απόφαση να φύγεις. Και αν μείνεις, παύει να σε ενοχλεί στο πετσί σου το πρόβλημα και απλώς ζεις σαν συγκάτοικος με τον σύντροφο σου.
-
Δυσκολεύεται να διαχειριστεί την αλλαγή
Η γυναίκα που μένει σε μία συναισθηματικά καταπιεστική σχέση δυσκολεύεται να αλλάξει τα μοτίβα της συμπεριφοράς και τη ρουτίνα της. Ζορίζεται και φοβάται την αλλαγή. Η αλλαγή δεν περιλαμβάνει μόνο τον σύντροφό της, αλλά και αλλαγή στο στάτους της, από «παντρεμένη» ή «σε σχέση» στο «διαζευγμένη» ή «ελεύθερη». Για πολλούς ανθρώπους είναι καλύτερο να παλεύουν με τους δαίμονες που γνωρίζουν, παρά με νέες και άγνωστες δυσκολίες.
Μία διαφορετική σκέψη: η αλλαγή είναι μέρος της ζωής. Σίγουρα δεν είναι εύκολο να αλλάξει κανείς τη ρουτίνα του, ακόμα και όταν είναι για το καλύτερο. Σταμάτα να φαντάζεσαι πώς θα είναι η αλλαγή χωρίς τον σύντροφό σου, γιατί σε τελική δεν είναι δυνατό να το ξέρεις εκ των προτέρων, αν δεν το δοκιμάσεις. Σπάσε το μοτίβο του «τι θα κάνω μόνη μου τα Σαββατοκύριακα» και το να φαντάζεσαι ότι δε θα έχεις μία νέα ρουτίνα. Το σίγουρο είναι ότι αν χωρίσεις θα δημιουργήσεις ένα νέο μοτίβο στη ζωή σου.
-
Δέχεται τις κατηγορίες που εκτοξεύει εναντίον της ο σύντροφό της
Ένα από τα πιο ύπουλα σημάδια μιας τοξικής σχέσης είναι ότι μετά από λίγο η γυναίκα αρχίζει να κατηγορεί τον εαυτό της για όλα τα προβλήματα που υπάρχουν στη σχέση της. Θεωρεί ότι η ίδια είναι υπεύθυνη και ότι αν κατάφερνε να αλλάξει, τότε όλα θα ήταν τέλεια! Ο σύντροφός της της πουλάει αυτό το παραμύθι μαζί με το ότι την κατηγορεί για το κάθε τι, και για τη μύγα που πετάει. Το αποτέλεσμα είναι ότι η γυναίκα αυτή μένει στην τοξική σχέση της, γιατί αποδέχεται τις κατηγορίες ως αληθινές και αισθάνεται ένοχη.
Μία διαφορετική σκέψη: σε μία σχέση και τα δύο μέλη έχουν ευθύνη για τα προβλήματα και τις δυσκολίες. Και τα δύο μέλη χρειάζεται να δουλέψουν συνεργατικά για να λύσουν τα θέματα που τους απασχολούν. Σταμάτα να θεωρείς ότι «αν ήμουν πιο καλή» ή «αν του έδινα περισσότερη προσοχή» η σχέση θα ήταν καλύτερη. Δε θα ήταν γιατί αυτές οι σκέψεις είναι μία παγίδα για να νιώθεις άσχημα και ότι όλο το φταίξιμο είναι δικό σου.
-
Πιστεύει ότι έχει έναν ιδιαίτερο και βαθύ δεσμό με τον σύντροφό της που δε θα τον ξαναβρεί
Πολλές γυναίκες κοροϊδεύουν τον εαυτό τους λέγοντας «μα με αγαπάει με τον τρόπο του» ή «αυτή είναι μία πολύ ιδιαίτερη, μία μοναδική σχέση. Είτε εστιάζουν υπερβολικά σε ένα θετικό χαρακτηριστικό είτε έχουν εξυφάνει στο μυαλό τους μία ιστορία που θέλουν να πιστέψουν -και ας μην ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Ναι, μπορεί να τον αγαπάς αυτόν τον άνθρωπο, αλλά αν η σχέση είναι τοξική, αν δε σου φέρεται καλά, αν νιώθεις άσχημα, τότε σαφώς και δεν είναι «μεγάλη αγάπη». Είναι μεγάλος πόνος που έχει μεταμφιεστεί σε μεγάλη αγάπη. Και είναι δύσκολο να απαγκιστρωθείς από την τοξική αγάπη. Αλλά όχι αδύνατο.
Μία διαφορετική σκέψη: θέσε στον εαυτό σου την παρακάτω ερώτηση και απάντησε με ειλικρίνεια: «θα μπορούσα να είμαι ευτυχισμένη για το υπόλοιπο της ζωής μου με αυτόν τον άνθρωπο, αν η ζωή μου εξακολουθούσε να είναι όπως είναι και σήμερα;»
Οι πιο πολλές γυναίκες βάζουν το υποθετικό «αν άλλαζαν τα πράγματα» και «αν οι συνθήκες ήταν διαφορετικές». Αυτό όμως είναι σαν το κλασικό «αν η γιαγιά μου είχε γένια, θα την έλεγα παππού». Τα πράγματα είναι έτσι όπως είναι σήμερα.
Είσαι ευτυχισμένη έτσι; Αν όχι, γιατί μένεις; Και αν επιλέξεις να μείνεις, γιατί να μην κάνεις τη ζωή σου όμορφη με χόμπι, ενδιαφέροντα, δραστηριότητες, φιλίες, πέρα από τον άσχημο γάμο σου;
* Οι άνθρωποι που μας επηρεάζουν αρνητικά είναι συναισθηματικά βαμπίρ. Για να αναγνωρίζετε και να αντιμετωπίζετε τέτοιους ανθρώπους, διαβάστε το βιβλίο μου «Συναισθηματικά Βαμπίρ» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Mamaya.
