Υπάρχουν άνθρωποι που δίνουν όλο τους τον εαυτό τους, κυριολεκτικά, για να κάνουν καλή εντύπωση στους άλλους. Κρύβουν τα δικά τους συναισθήματα, τις σκέψεις και τις απόψεις τους και μετατρέπονται σε «κοινωνικούς χαμαιλέοντες» για να γίνουν αποδεκτοί. Αυτή είναι μια διαδικασία αρκετά επώδυνη και προκαλεί σοβαρές παρενέργειες στην αξιοπρέπεια τους.
Το να προβάλουμε τον εαυτό μας έτσι ακριβώς όπως είναι, δείχνοντας τα πάθη και τα λάθη μας με απόλυτη διαφάνεια, δεν είναι πάντα εύκολο. Ο φόβος του «τι θα πουν» οι άλλοι, ότι μπορεί να εκτεθούμε με τις απόψεις μας, αλλά και η ανάγκη μας να ταιριάξουμε κοινωνικά, πολλές φορές μας οδηγεί να κρύβουμε τον αληθινό εαυτό μας. Φοράμε «μάσκες» και υποδυόμαστε χαρακτήρες για να ανήκουμε κάπου. Χάνουμε την ταυτότητα μας, κάνουμε «εκπτώσεις» στις αξίες μας, μόνο και μόνο από την επιθυμία να γίνουμε αποδεκτοί και επειδή δεν είμαστε σε θέση να διαχειριστούμε την απόρριψη.
Κοινωνικοί χαμαιλέοντες και το ψυχολογικό κόστος
Ο γνωστός ψυχολόγος του Πανεπιστημίου της Μινεσότα Δρ. Mark Snyder, μελέτησε την ανάγκη του ανθρώπου να γίνει κοινωνικά αποδεκτός και αποκάλυψε ότι οι «κοινωνικοί χαμαιλέοντες» είναι εξαιρετικά δυστυχισμένοι άνθρωποι. Φανταστείτε κάποιον που να αναγκάζεται καθημερινά να συμπεριφέρεται όπως οι γύρω του, να προσπαθεί να σκέφτεται και να αισθάνεται όπως οι άλλοι, ενώ στην πραγματικότητα θα ήθελε να αντιδράσει εντελώς διαφορετικά. Να πρέπει να ζει μέσα σε μια διαρκή αντίφαση, να ταλαντεύεται μεταξύ του πραγματικού του εαυτού και της δημόσιας εικόνας του, να γελά όταν δεν του αρέσει, να συμφωνεί με θέματα που σιχαίνεται και ουσιαστικά να ζει καταναγκαστικά.
Το κόστος της μίμησης
Ο «κοινωνικός χαμαιλέοντας» προκειμένου να κάνει καλή εντύπωση, σπάνια καταφέρνει να δημιουργήσει ουσιαστικούς δεσμούς με τους άλλους και προκαλεί πραγματική ψυχολογική εξάντληση στον εαυτό του. Είναι πολύ κουραστικό να πρέπει να παρατηρεί τα πάντα και να μαθαίνει πως να μιμείται συμπεριφορές και αντιδράσεις, να αποκτήσει την πλαστικότητα με την οποία θα είναι εξαιρετικά πειστικός και να προσαρμόζει τη συμπεριφορά του, προκειμένου να επιτύχει το επιθυμητό αποτέλεσμα. Η φθορά στον ψυχισμό του είναι βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα τεράστια. Χάνει την αξιοπρέπεια, τις αρχές του, ακόμη και το σύστημα αξιών του για να πετύχει την αναγνώριση. Ωστόσο, το αποτέλεσμα αν και «θετικό» θα είναι πλασματικό, καθώς δεν θα έχει αυθεντικές σχέσεις, πολύτιμους φίλους, σταθερούς συνεργάτες με τους οποίους θα μπορεί να ανοίξει την καρδιά του να είναι ο εαυτό του χωρίς «μάσκα»…
Να είμαστε ο εαυτός μας
Αν λοιπόν δεν κάνουμε επαγγέλματα για τα οποία, είτε μας αρέσει είτε όχι, χρειαζόμαστε δεξιότητες «χαμαιλέοντα», όπως πολιτική, μάρκετινγκ, διαφήμιση, διπλωματία που απαιτούν τη μίμηση, τότε θα πρέπει να μάθουμε να είμαστε ο εαυτός μας και να σεβόμαστε τη διαφορετικότητα και τη σπανιότητα του κάθε ατόμου. Σύμφωνα με τον Δρ. Mark Snyder όλοι μας, κάποια στιγμή χρειάστηκε να γίνουμε κοινωνικοί χαμαιλέοντες, ωστόσο, εάν θέλουμε πραγματικά να έχουμε συναισθηματική υγεία, σοφία και ισορροπία, πρέπει να μάθουμε να ξεχωρίζουμε. Μπορεί αυτό να μας κάνει πιο εύκολο στόχο για τα «αρπακτικά», αλλά τουλάχιστον όσοι άνθρωποι θα είναι δίπλα μας θα είναι αληθινά για εμάς και όχι για τον χαρακτήρα που πρέπει να υποδυθούμε.
Πηγή: exploringyourmind.com
https://exploringyourmind.com/social-chameleons-people-who-change-according-to-the-circumstances/