Ας ξεκινήσουμε με το απολύτως φυσιολογικό. Είναι εντελώς νορμάλ μετά από έναν χωρισμό να νιώθεις ότι ο άλλος/η σου ράγισε την καρδιά, ότι στενοχωριέσαι, νιώθεις απελπισία και μοναξιά. Τα έντονα και αρνητικά συναισθήματα είναι η φυσιολογική αντίδραση όταν το άτομο που αγαπάς και με το οποίο είχες σχέση ή γάμο σου πει «τέλος».
Το θέμα είναι να μην αφήσεις τα αρνητικά συναισθήματα να σε καταπιούν, να μην τελματώσεις στη μιζέρια του χωρισμού, αλλά να σταθείς στα πόδια σου και να βρεις τον άνθρωπο που σου ταιριάζει.
Αυτά είναι 10 βασικά βήματα που πρέπει να κάνεις αν έχεις ραγισμένη καρδιά, για να βρεις την ηρεμία και τη χαρά σου:
- Ο κανόνας της καμίας επαφής
Το πρώτο και σημαντικότερο που πρέπει να κάνεις αν χώρισες είναι να κόψεις κάθε επαφή με το άλλο άτομο. Το να είσαι με το ένα πόδι στη χώρα του χωρισμού και με το άλλο στη χώρα των σχέσεων δε σε βγάζει πουθενά.
«Καμία επαφή» σημαίνει ότι σταματάς εσύ τα τηλεφωνήματα, μηνύματα, sms, email, επαφή μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Καμία επαφή. Τέλος. Εφόσον η σχέση τελείωσε, το να ρωτάς μία ακόμα φορά τι έγινε/πώς έγινε/γιατί έγινε δεν έχει νόημα. Ακόμα χειρότερα, αν κρατάς επαφή για να μάθεις «την αλήθεια» και πιέζεις τον/την πρώην σου να σου πει την «αλήθεια». Η αλήθεια είναι υποκειμενική, μπορεί να μην την ξέρει καν το άλλο άτομο ή μπορεί να βλέπει τα πράγματα από άλλη οπτική γωνία. Πάρε το απόφαση λοιπόν και ξέκοψε τις επαφές.
Στην πραγματικότητα, μέχρι τώρα ο/η πρώην σου λειτουργούσε ως «ανταμοιβή» στα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου σου. Παρόλο που η σχέση τελείωσε, ο εγκέφαλός σου εξακολουθεί να συνδυάζει τον/την πρώην με ανταμοιβή, δηλαδή με θετικά συναισθήματα και ευχαρίστηση, οπότε αν και χωρίσατε, ο εγκέφαλος ζητάει την «ανταμοιβή» του. Με το να κόψεις κάθε επαφή καλωδιώνεις τον εγκέφαλό σου να μη λαχταράει τον/την πρώην σου και να βρει ευχαρίστηση αλλού.
- Δώσε βάση και δίοδο διαφυγής στα συναισθήματά σου
Αφού σταματήσεις κάθε επαφή με τον/την πρώην, το επόμενο βήμα είναι να δώσεις βάση στον συναισθηματικό σου κόσμο.
Να περιμένεις ότι αμέσως μετά τον χωρισμό θα αισθάνεσαι την ανάγκη να τον/την δεις, να τον/την ακούσεις, να είστε μαζί, να σε αγκαλιάσει, κλπ. Πρόκειται για εξάρτηση ίδιου τύπου με τα ναρκωτικά ή το αλκοόλ. Στην κυριολεξία το ζητάει ο οργανισμός σου. Στην κυριολεξία, όπως είπα και παραπάνω, ο εγκέφαλός σου έχει συνηθίσει στα ωραία συναισθήματα που σου δημιουργούσε ο/η πρώην σου και τα αναζητάει.
Να περιμένεις λοιπόν ότι θα έχεις σύνδρομο στέρησης από τον/την πρώην σου. Το σημαντικό σε αυτή τη φάση είναι να μείνεις στο παρόν- ούτε στο παρελθόν («αχ τι ωραία που περνούσαμε»), ούτε στο μέλλον («ποτέ δε θα ξαναβρώ μια σχέση σαν κι αυτή»). Ο τρόπος να πετύχεις να είσαι στο παρόν είναι χρησιμοποιώντας τεχνικές mindfulness. Μάθε να αναγνωρίζεις και να κατονομάζεις τα συναισθήματά σου, αυτό που νιώθεις αυτή τη στιγμή, χωρίς να το λογοκρίνεις και χωρίς να το πολεμάς. Αποδέξου το πώς αισθάνεσαι, παρατήρησε το συναίσθημα, νιώσε το μέσα σου, ονόμασε το και μην προσπαθείς με κάποιον τρόπο να το αλλάξεις ή να κατηγορήσεις τον εαυτό σου που το αισθάνεσαι. Άφησε το και το συναίσθημα θα καταλαγιάσει από μόνο του.
Αυτή είναι η φάση που σκέφτεσαι το κάθε τι: τι πήγε καλά, τι πήγε άσχημα στη σχέση σου, τι είπες εσύ, τι σου είπε ο άλλος, τσεκάρεις τα γεγονότα, ψάχνεις για ενδείξεις, αποδείξεις, ανακολουθίες, εναλλακτικές ερμηνείες, κάνεις υποθέσεις και σενάρια επιστημονικής φαντασίας για το τι μπορεί να γίνει στο μέλλον, πιστεύεις ότι κάτι θα αλλάξει, ελπίζεις σε ένα θαύμα.
Μην κάνεις τίποτα. Θεώρησε ότι περνάς ένα βαρύ κρυολόγημα: κάθεσαι σπίτι κουκουλωμένη με κουβέρτες, πίνει τσάι, τρως κοτόσουπα και περιμένεις να περάσει.
- Δώσε χρόνο στον εαυτό σου να μαζέψει τα κομμάτια της ραγισμένης σου καρδιάς
Ρώτησε τον εαυτό σου τι χρειάζεσαι. Μπορεί να περάσεις μία φάση που θα αποτραβηχτείς, δε θα πηγαίνεις σε κοινωνικές εκδηλώσεις, δε θα απαντάς το τηλέφωνο, δε θα θέλεις να βγαίνεις για καφέ ή να πηγαίνεις στο γυμναστήριο. Δώσε στον εαυτό σου την άδεια να το κάνει, αν αυτό χρειάζεσαι. Μη νιώθεις την ανάγκη να δείχνεις προς τα έξω ο υπεράνθρωπος που δεν είσαι, μην παριστάνεις ότι δεν τρέχει τίποτα, αν μέσα σου πονάς. Δώσε χώρο στον εαυτό σου να βιώσει την απώλεια, για μία μέρα, μία βδομάδα, ή έναν μήνα.
Αλλά μην το παρακάνεις και μην αφήσεις τις εβδομάδες να τρέχουν και εσύ αδρανείς και έχεις βολευτεί στο να νιώθεις χάλια.
- Δώσε στον εαυτό σου μία συγκεκριμένη προθεσμία
Δώσε λοιπόν στον εαυτό σου μία προθεσμία- μπορείς να αποσυρθείς και να θρηνήσεις για μια-δυο εβδομάδες, το πολύ έναν μήνα. Μετά από αυτό δεν είναι υγιές να αφεθείς, να παραμελήσεις τον εαυτό σου και να παραδοθείς σε έναν θρήνο άνευ νοήματος. Σημείωσε στο ημερολόγιο ποια μέρα θα πάψεις τον θρήνο και θα ξαναρχίσεις τις συνηθισμένες σου δραστηριότητες και τον συνηθισμένο τρόπο ζωής σου. Συνειδητά και με επίγνωση βάλε τη σχέση εκεί που ανήκει, στο παρελθόν και προχώρησε στη ζωή σου.
- Αλλά και μη δώσεις στον εαυτό σου προθεσμία
Όσο εύκολο είναι να πει κανείς ότι «θα σταματήσω να κλαίω τη χαμένη μου αγάπη και θα προχωρήσω τη ζωή μου», άλλο τόσο δύσκολο είναι να καθορίσει με απόλυτη ακρίβεια το πότε θα το κάνει. Το σημαντικό είναι να μην κουκουλωθείς κάτω από την κουβέρτα σου και περιμένεις να έρθουν οι καλύτερες μέρες. Χρειάζεται να κάνεις κι εσύ κάτι: να συνεχίσεις τη ζωή σου, την καθημερινότητά σου, ακόμα και αν μέσα σου δε νιώθεις 100% καλά.
- Ξεκίνα μία σοβαρή σχέση με τον εαυτό σου
Είναι υπέροχο να είσαι ερωτευμένη, να βρεις τον άνθρωπό σου, να έχεις σύντροφο ζωής, να έχεις μία σοβαρή σχέση με το σωστό άτομο! Αλλά πριν από αυτό, ακόμα πιο υπέροχο είναι αν έχεις μία σοβαρή σχέση με τον εαυτό σου. Ίσως σου φανεί αστείο, αλλά σε ρωτάω πολύ σοβαρά: φέρεσαι στον εαυτό σου όπως θα φερόσουν στον σύντροφό σου, αν είχες μία σοβαρή σχέση; Μιλάς όμορφα στον εαυτό σου; Του δείχνεις αγάπη; Τον σέβεσαι; Τον φροντίζεις; Επενδύεις στο να περνάει καλά; Δώσε στον εαυτό σου όλα αυτά που θα ήθελες να του δώσει ο σύντροφός σου και όσα θα ήθελες να δώσεις εσύ στον σύντροφό σου. Φρόντισε τον εαυτό σου με το ίδιο επίπεδο νοιαξίματος που θα ήθελες να έχεις σε μία σοβαρή σχέση. Επειδή η κάθε σοβαρή σχέση ξεκινάει με το να έχουμε πρώτα καλή σχέση με τον εαυτό μας.
- Να περνάς χρόνο με αγαπημένα σου πρόσωπα
Για πολλούς ανθρώπους με ραγισμένη καρδιά, το πρώτο που κάνουν είναι να κρυφτούν από γνωστούς και φίλους. Αποτραβιούνται, σταματάνε να βγαίνουν, χάνουν τη χαρά της ζωής και την ευχαρίστηση των κοινωνικών επαφών και ζουν συναισθηματικά σαν ερημίτες. Αυτό όμως δε βοηθάει. Τώρα που η καρδιά σου είναι ραγισμένη είναι η κατάλληλη στιγμή να βρεθείς δίπλα σε αγαπημένους σου ανθρώπους, που η σχέση μαζί τους θα σε θρέψει, θα καταπραΰνει τον πόνο που νιώθεις και θα γίνει στήριγμα που θα σου γεμίσει τις συναισθηματικές μπαταρίες. Μέσα από τις σχέσεις σου με αγαπημένα πρόσωπα θα θυμηθείς τους σημαντικούς ανθρώπους που υπάρχουν σταθερά στη ζωή σου και ότι εκτός από τον έρωτα υπάρχει και αυτού του είδους η αγάπη. Μέσα από αυτές τις σχέσεις θα θυμηθείς το νόημα της αληθινής αγάπης και πώς νιώθει κανείς όταν είναι σε σχέση που υπάρχει αγάπη, σεβασμός, στήριξη και νοιάξιμο. Και ίσως τότε συνειδητοποιήσεις ότι αυτές είναι ποιότητες που θέλεις να βρεις και σε μία ερωτική σχέση.
- Να κάνεις πράγματα που αγαπάς και σου δίνουν ευχαρίστηση
Η ραγισμένη καρδιά φέρνει και μεγάλο βαθμό ψυχικού πόνου και αρνητικής ενέργειας. Σε καθηλώνει εκεί που είσαι, σε κάνει να κοιτάς το παρελθόν και αυτό που έχασες και δε σου επιτρέπει να δεις το μέλλον με αισιοδοξία. Το χειρότερο είναι ότι το παρόν σου παραμένει γεμάτο με τα συντρίμμια της ραγισμένης σου καρδιάς. Όμως, αυτό που χρειάζεσαι είναι ακριβώς το αντίθετο: όχι συντρίμμια, αλλά φρέσκα, όμορφα, θετικά πράγματα που να σε γεμίζουν ενέργεια και αισιοδοξία. Τώρα είναι που χρειάζεσαι περισσότερο από ποτέ να κάνεις ευχάριστα πράγματα, δραστηριότητες που αγαπάς και να γεμίσεις τη ζωή σου με θετική ενέργεια. Τώρα είναι που χρειάζεται να χαμογελάς από ευχαρίστηση, από την ικανοποίηση που σου δίνει η καθημερινότητά σου. Έτσι θα χτίσεις την αυτοπεποίθηση και την αυτοεκτίμησή σου και μαζί θα αποκτήσεις την αισιοδοξία που χρειάζεσαι για να ξεκολλήσεις από τη σχέση που τελείωσε και να ξαναφτιάξεις τη ζωή σου.
- Να βάλεις νέους στόχους
Που δεν περιλαμβάνουν τον/την πρώην σου. Ρώτησε τον εαυτό σου τι είναι αυτό που θέλεις να κάνεις, προς ποια κατεύθυνση επιθυμείς να κινηθείς. Ρώτησε τον εαυτό σου τι είναι σημαντικό για εσένα και φαντάσου που θέλεις να βρίσκεσαι στη ζωή σου σε ένα χρόνο από τώρα, σε πέντε και σε δέκα χρόνια. Για να είσαι εκεί που θέλεις, τι χρειάζεται να κατακτήσεις ή να πετύχεις; Βάλε πλώρη γι’ αυτά τα πράγματα! Κάνε ένα γενικό πλάνο ζωής και απόλαυσε την ιδέα! Παράλληλα, κάνε ένα συγκεκριμένο πλάνο με στόχους που σπάνε σε μικρότερα βήματα που είναι εφικτά, μικρά, μετρήσιμα και μπορείς να τα πραγματοποιήσεις σε εύλογο χρονικό διάστημα. Οι στόχοι φέρνουν ελπίδα και αισιοδοξία. Οι στόχοι φέρνουν την αύρα της ανανέωσης στη ζωή σου.
Βάζοντας στόχους θα θυμηθείς πόσο όμορφο είναι να δίνεις σημασία και προσοχή -σε ένα βαθύ και ουσιαστικό επίπεδο- στον εαυτό σου, και όχι σε κάποιον που δε νοιάστηκε για σένα και σου ράγισε την καρδιά.
- «Τι έμαθα από τα λάθη μου;» Να σκέφτεσαι παραγωγικά
Αφού πέρασε κάποιο χρονικό διάστημα από το χωρισμό και νιώθεις ότι τώρα βρήκες πάλι τα πατήματά σου και στέκεσαι πιο σταθερά, καλό είναι να κάνεις τον απολογισμό σου. Από θέση εσωτερικής δύναμης, ρώτησε τον εαυτό σου με αληθινή περιέργεια «τι έμαθα από τα λάθη μου;». Αναζήτησε τι μπορεί να έκανες λάθος. Ακόμα και αν δεν έφταιγες, μπορεί να ήταν «λάθος» το ότι δεν αναγνώρισες κάποια αρνητικά σημάδια ή προβληματικά σημεία της σχέσης, ή τα αναγνώρισες αλλά αποφάσισες να τα αγνοήσεις. Ο λόγος που χρειάζεται να κάνεις κάτι τέτοιο δεν είναι για να τιμωρήσεις τον εαυτό σου με κάποιον τρόπο, αλλά για να καταλάβεις τι χρειάζεται να προσέξεις την επόμενη φορά. Μαθαίνοντας από τα λάθη σου γίνεσαι πιο σίγουρη για τον εαυτό σου, βλέπεις τα πράγματα πιο ξεκάθαρα και μπορείς να αποφασίσεις με αίσθηση δύναμης και αισιοδοξίας για τα επόμενα βήματά σου.
Ένα νέο κεφάλαιο της ζωής σου ανοίγεται και εσύ είσαι ο συγγραφέας του!
Για περισσότερες πληροφορίες και βοήθεια διάβασε τα βιβλία μου «Βρες τον Άνθρωπο που Ονειρεύεσαι» και «Mindfulness: Βρες τον Εαυτό σου Βρες την Ευτυχία σου» από τις εκδόσεις Mamaya.
